Wezenlijk is een intensieve inzet in de eerste periode nadat de werkzoekende zich meldt voor een uitkering. Dat is hét kritische moment. In deze periode zetten we alles op alles om de betrokkene uit de uitkering te houden en aan het werk te krijgen. Daarbij gebruiken we met name de inzet en infrastructuur van Lucrato, die samenwerkt met werkgevers, het UWV, onderwijsinstellingen, uitzendbureaus en FactorWerk.

We komen in 2019 de Prestatieafspraken 2020 met Lucrato overeen en nemen daarin afspraken op om deze prestatie verder te concretiseren.

We zetten activeringscoaches in voor inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en activeren daardoor 375 inwoners extra in 2020.

Het experiment Vertrouwen op maat (‘Regelluw’) is in 2019 afgerond. Er namen in totaal 450 inwoners deel aan het onderzoek. De Universiteit Tilburg onderzoekt, mede op basis van de onderzoeksresultaten in Apeldoorn, welke werkwijze het meest effectief is in termen van uitstroom naar werk. De conclusies uit het onderzoek worden in 2020 opgeleverd. Op basis daarvan besluiten wij of wij onze huidige werkwijze aanpassen.

Als contactgemeente kopen we een dekkend educatieaanbod in voor volwassenen in de gehele arbeidsmarktregio, zoals beschreven in ons regionaal educatieplan. We zetten hiervoor de beschikbare middelen vanuit de Wet educatie en beroepsonderwijs maximaal in.

In 2019 zijn we wederzijdse prestatieafspraken voor het jaar 2020 met Lucrato overeengekomen. Daaraan geven wij in 2020 zodanig uitvoering dat de overeengekomen resultaten door ons behaald worden en sturen wij op de door het werkbedrijf Lucrato te behalen resultaten. In de Prestatieafspraken 2020 zijn in ieder geval meetbare afspraken opgenomen over de inzet door Lucrato op kans-beroepen, het doorgeleiden van snel bemiddelbare jongeren, het laten re-integreren en participeren van de doelgroep statushouders, deeltaakstelling baanafspraken, het aantal beschutte werkplekken, de inzet van leerwerksettings en het te realiseren percentage inwoners met een dienstverband in het kader van de Sociale Werkvoorziening dat actief is bij reguliere werkgevers. Voor het jaar 2021 maken we nieuwe prestatieafspraken.

Sociale ondernemers zijn ondernemers die primair vanuit een maatschappelijke missie opereren. Zij zijn potentiële partners voor de gemeente om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een werkplek te bieden. We willen deze ondernemers een extra stimulans geven door een koppeling te maken met het Inkoopbeleid Social Return, zodat het sociaal ondernemerschap in de aanbesteding wordt gewaardeerd middels de SROI-invulling. Binnen FactorWerk maken we afspraken over regionale criteria waarmee wij kunnen bepalen of een ondernemer volgens ons een sociale ondernemer is. Daarnaast ontwikkelen we een marktplaats waarop de sociale ondernemers te vinden zijn.

In 2020 creëren we minimaal 125 extra arbeidsplaatsen via Social Return.

We uniformeren in 2020 samen met alle andere gemeenten in Oost-Nederland (provincies Gelderland en Overijssel) onze SROI-waardering. Dit leggen we vast in een manifest Social Return Oost Nederland. Hierdoor weten werkgevers die inschrijven op een gemeentelijke aanbesteding, dat hun inspanning op het onderdeel Social Return overal op dezelfde manier wordt gewaardeerd. Ondernemers kunnen daardoor hun energie gerichter inzetten op de invulling van de SROI.

Het nieuwe Inburgeringsstelsel wordt van kracht in 2021. In 2020 bereiden we ons op de uitvoering hiervan verder voor. De verschillende inburgeringstrajecten die de nieuwe wet bepaalt, hebben we eind 2020 ingekocht (uitgaande van een tijdige beschikbaarheid van de nieuwe eisen). We zetten in op verdere taalontwikkeling in de route naar werk. Ook hebben we eind 2020 het Plan Inburgering en Participatie (PIP) vormgegeven en met netwerkpartners afgesproken hoe we vanuit dit plan gaan samenwerken.

Tenminste 50% van de inwoners die ondersteuning krijgen, participeert eind 2022 meer dan zij aan het begin van 2020 deden en tenminste 50% van de inwoners die ondersteuning krijgen, heeft een actueel en integraal plan van aanpak gericht op zelfredzaamheid, werk, opleiding en/of participatie. Waarbij het uitgangspunt is: zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig.

Als eerste stap hebben en houden we tenminste van alle inwoners die nieuw instromen vanaf 2020 in beeld welke opleiding(en) zij hebben genoten. Daarnaast hebben en houden we van hen in beeld wat de mate van participatie is. Hierbij maken we gebruik van de participatieladder. Dit alles met als uiteindelijke doel dat we in 2022 de inwoners kennen die in ons bestand zitten.

Het daadwerkelijke financiële resultaat van Lucrato was de afgelopen jaren beter dan begroot, mede door een hogere Rijksvergoeding voor de Wsw. Er bestaat een risico dat de extra rijksvergoeding de komende jaren niet op hetzelfde niveau zal uitkomen als in voorgaande jaren, maar we verwachten dat ook de volgende jaren een hoger bedrag wordt ontvangen van het Rijk dan nu in de begroting van Lucrato is opgenomen. Daarom hebben we besloten om de reeds bestaande taakstelling aan Lucrato in 2020 en 2021 te verhogen met €150.000.

De onderbouwing voor de oorspronkelijke taakstelling van €200.000 was gelegen in het feit dat we verwachten dat Lucrato haar inkomsten verder kon verhogen door b.v. de detacheringsvergoedingen bij werkgevers meer te verhogen. De gemeente Apeldoorn is een grote klant van Lucrato voor SW-medewerkers die bij Apeldoorn zijn gedetacheerd. We gaan er vanuit dat de gemeente Apeldoorn vanaf 2021 een hogere detacheringsvergoeding gaat betalen. Naar verwachting zal een overeenkomst tussen Lucrato en de gemeente Apeldoorn over een hogere detacheringsvergoeding leiden tot voorbeeldwerking richting andere werkgevers en zal die voorbeeldwerking ook andere werkgevers stimuleren om een hogere detacheringsvergoeding te betalen. De omvang van het bedrag dat werkgevers meer gaan betalen is nog niet bekend en daarom nemen we hiervoor een PM-post op. Voor een nadere toelichting verwijzen we naar het onderdeel nieuwe ontwikkelingen inzake de detacheringsvergoedingen aan Lucrato in programma 3.

Voor de doorontwikkeling van de sluitende aanpak jongeren was binnen het Participatiebudget een bedrag gereserveerd om nieuwe routes te creëren voor jongeren die blijvende ondersteuning op alle levensgebieden nodig hebben, jongeren met gedragsproblematiek en ondersteuning voor jonge statushouders. Het gaat hierbij om de inkoop van trajecten voor naar verwachting 50 jongeren op jaarbasis waardoor zij niet buiten de boot vallen en adequate hulp krijgen. Door te bezuinigen op dit deel van Participatiebudget betekent dit dat we hier geen invulling aan geven de komende jaren.

Verder hadden we een budget gereserveerd voor maatwerk voor jonge nuggers (niet uitkerings- gerechtigden). Dit budget zetten de RMC medewerkers en/of trajectregisseurs in als een nugger zich meldt en een maatwerktraject nodig is om te voorkomen dat de betreffende nugger uitvalt of thuis komt te zitten. Door deze bezuiniging zal ook hier geen ruimte meer voor zijn de komende jaren.

Totaal voor bovenstaande onderdelen gaat het om een bedrag van € 152.000,-.

Daarnaast zien wij mogelijkheden om op het totaal van het Participatiebudget een algemene taakstelling op te voeren, zonder hier specifieke onderdelen te benoemen. We hanteren hier de zogenoemde kaasschaafmethode. Het gaat hier om een bedrag van € 122.000,-.

Binnen het budget statushouders is een bedrag gereserveerd voor de inzet van de tolkentelefoon. Door te bezuinigen op dit deel van het statushoudersbudget betekent het dat de tolkentelefoon alleen ingezet wordt bij de intake naar werk of scholing en dat er voor de rest een groter beroep wordt gedaan op het netwerk van de statushouders, zoals kinderen, buren of landgenoten die de taal iets beter beheersen. Daarnaast is in het statushoudersbudget een bedrag gereserveerd voor re-integratie/taal trajecten. Door te bezuinigen op dit deel van het statushoudersbudget betekent het dat we beperkt starten met ondersteunen van re-integratie/taal trajecten. De consequentie voor deze kwetsbare groep inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt is dat er een grotere afstand ontstaat tot de arbeidsmarkt en mogelijk hogere maatschappelijke kosten op langere termijn doordat de deelname aan het maatschappelijk verkeer stagneert.